[...] Όπως αναφέραμε προηγουμένως, στην εργασία αυτή θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε όλες τις πτυχές του προβλήματος της οριζόντιας πυρηνικής διασποράς, καλύπτοντας με τον τρόπο αυτό ένα κενό στην ελληνική βιβλιογραφία. Θα αρχίσουμε με την παρουσίαση της ιστορικής εξέλιξης του προβλήματος και θα συνεχίσουμε με την ανάλυση των διαπραγματεύσεων για την υπογραφή της Συνθήκης για τη μη διασπορά των πυρηνικών όπλων (Nuclear Non-Proliferation Treaty - NPT) και την παρουσίαση των άρθρων της συνθήκης αυτής.
[...] Όπως αναφέραμε προηγουμένως, στην εργασία αυτή θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε όλες τις πτυχές του προβλήματος της οριζόντιας πυρηνικής διασποράς, καλύπτοντας με τον τρόπο αυτό ένα κενό στην ελληνική βιβλιογραφία. Θα αρχίσουμε με την παρουσίαση της ιστορικής εξέλιξης του προβλήματος και θα συνεχίσουμε με την ανάλυση των διαπραγματεύσεων για την υπογραφή της Συνθήκης για τη μη διασπορά των πυρηνικών όπλων (Nuclear Non-Proliferation Treaty - NPT) και την παρουσίαση των άρθρων της συνθήκης αυτής.
Στο Β΄ κεφάλαιο θα εξετάσουμε τα κίνητρα (incentives) και τα αντι-κίνητρα (disincentives) για την απόκτηση πυρηνικών όπλων από άλλες χώρες. Ποια είναι τα κριτήρια σύμφωνα με τα οποία ένα κράτος αποφασίζει άν θα επιδιώξει ή όχι την απόκτηση πυρηνικών όπλων; Ποιοι είναι οι εσωτερικοί και οι διεθνείς παράγοντες που επηρεάζουν μια τέτοια απόφαση; Πόσο σημαντικός ανασχετικός παράγοντας είναι η αντίδραση της διεθνούς κοινότητας, και ιδιαίτερα των δυο υπερδυνάμεων; Είναι προτιμότερη η ανοικτή πυρηνικοποίηση ενός κράτους, ή μια πολιτική αβεβαιότητας (ambiguity) προσφέρει τα ίδια σχεδόν οφέλη χωρίς το σημαντικό πολιτικό κόστος της πρώτης επιλογής; Αυτές είναι μερικές από τις ερωτήσεις στις οποίες θα προσπαθήσουμε να δώσουμε κάποια απάντηση. Στο δεύτερο μέρος του κεφαλαίου θα παρουσιάσουμε τα κίνητρα και τα αντικίνητρα τριών ομάδων χωρών: των πυρηνικών χωρών, των χωρών του πυρηνικού κατωφλιού και ορισμένων χωρών που απέρριψαν την πυρηνική επιλογή.
Στο Γ΄ κεφάλαιο θα εξετάσουμε το πρόβλημα της διάδοσης της τεχνολογίας από τις ανεπτυγμένες στις αναπτυσσόμενες χώρες και τη σχέση ανάμεσα στη διάδοση και τη χρήση της πυρηνικής τεχνολογίας για ειρηνικούς και για στρατιωτικούς σκοπούς.
Στο Δ΄ κεφάλαιο θα παρουσιάσουμε το διεθνές καθεστώς για τη μη διασπορά των πυρηνικών όπλων και θα εξετάσουμε την αποτελεσματικότητά του.
Στο Ε΄ κεφάλαιο θα ασχοληθούμε με ένα ιδιαίτερα σημαντικό θέμα: τις συνέπειες της οριζόντιας πυρηνικής διασποράς. Θα προσπαθήσουμε να δώσουμε απάντηση στα ακόλουθα ερωτήματα: Μπορεί η οριζόντια πυρηνική διασπορά να αποσταθεροποιήσει το διεθνές καθεστώς ασφάλειας; Μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της πιθανότητας πυρηνικού πολέμου, τοπικού ή παγκόσμιου; Πρόκειται για θεμελιώδη ζητήματα, τα οποία δεν έχουν τύχει της δέουσας προσοχής και ανάλυσης στους κύκλους των ακαδημαϊκών μελετητών και των στρατηγικών αναλυτών (η σχετική διεθνής βιβλιογραφία είναι αρκετά περιορισμένη). Η εξέταση του ζητήματος, στο κεφάλαιο ΣΤ΄, θα γίνει σε δυο επίπεδα: το θεωρητικό και το πρακτικό, το οποίο περιλαμβάνει δυο πεδία έρευνας (case-studies): τη Μέση Ανατολή και τη Νότια Ασία.
Στο Ζ΄ κεφάλαιο θα εξετάσουμε την πολιτική της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στο χώρο της μη διασποράς καθώς και τις πυρηνικές ικανότητες της Τουρκίας.
Τέλος, στο Η΄ κεφάλαιο θα εξετάσουμε τις πιθανές εξελίξεις και τις προοπτικές για το εγγύς μέλλον.
Θα καταβληθεί κάθε προσπάθεια για τον περιορισμό των τεχνικών όρων και των αναλύσεων, όπου αυτό είναι δυνατό, ώστε ο αναγνώστης που δεν έχει ειδικές γνώσεις στον τομέα της πυρηνικής τεχνολογίας να μην αντιμετωπίσει πρόβλημα κατανόησης τμημάτων του κειμένου. Επειδή όμως η χρήση ενός ελάχιστου αριθμού τεχνικών ορών και διαδικασιών είναι αναπόφευκτη, θα συνιστούσαμε την προσεκτική μελέτη του Α΄ Παραρτήματος και τη χρήση του γλωσσάριου που βρίσκεται στην αρχή του βιβλίου. [...]
(από την εισαγωγή του βιβλίου)
Ο Θάνος Ντόκος είναι Διδάκτωρ Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Cambridge. Έχει διατελέσει ερευνητής στο Ινστιτούτο Έρευνας για την Ειρήνη της Φρανκφούρτης και το Κέντρο για την Επιστήμη και τις Διεθνείς Σχέσεις του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ. Από τον Μάρτιο 1996 έως τον Οκτώβριο 1998 εργάστηκε ως Επιστημονικός Υπεύθυνος της Διεύθυνσης Στρατηγικών Μελετών, στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και στο διάστημα 1998-99 ως Σύμβουλος σε θέματα ΝΑΤΟ στο Υπουργείο Εξωτερικών. Σήμερα είναι Γενικός Διευθυντής στο Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ). Έχει διδάξει στα Πανεπιστήμια Πειραιώς και Αθηνών, τη Σχολή Εθνικής Αμύνης, τη Σχολή Εθνικής Ασφάλειας και τη Διπλωματική Ακαδημία. Σήμερα διδάσκει το μάθημα "Contemporary Turkey" στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Νοτιοανατολικής Ευρώπης του Παν/μίου Αθηνών.
