Μεσνεβί
To "Μεσνεβί" είναι το αριστούργημα του Τζελαλεττίν Ρουμί. Αποτελείται από έξι βιβλία που γράφτηκαν σε σαράντα τρία ολόκληρα χρόνια. Δεν μπορεί να αναλυθεί σαν ποιητικό έργο λόγω της ειδικής πλοκής των ιδεών, της μορφής και της παρουσίασής του. Περιέχει αστείες ιστορίες, μύθους, συνομιλίες, αναφορές σε προηγούμενους δασκάλους, διάφορες παραβολές, ερμηνείες κορανικών κειμένων, μεταφυσικές έννοιες και ηθικές παραινέσεις.
Ο Μελβάνα Τζελαλεττίν Μωχαμέντ Μπαλκί (Ρουμί) (1207-1273 μ.Χ.) είναι ένας από τους μεγαλύτερους μυστικιστές ποιητές ανά τον κόσμο που θέτει τον άνθρωπο σε ερωτική τροχιά με τον Θεό. Είναι ένας παγκοσμίου κύρους πνευματικός δημιουργός. Μετά τη συνάντησή του με τον "Σαμς", εγκατέλειψε τη διδασκαλία και τα κηρύγματα και ενώθηκε με τους αγαπημένους του Θεού. Ο πιστός μαθητής και οπαδός του, Χιουσαμεττίν Τσελεμπί, τον παρακάλεσε να γράψει ένα έργο για να το αφήσει παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές. Ο Ρουμί ανταποκρίθηκε στο αίτημα του Χιουσαμεντίν και του υπαγόρευσε το μνημειώδες έργο του "Μεσνεβί" που είναι ένας ωκεανός μυστικής φιλοσοφίας. Έγραψε το έργο του στην περσική γλώσσα με έναν παιδικό ενθουσιασμό για τη ζωή και τον άνθρωπο, εμπλουτισμένο με ποικίλες γνώσεις του. Ο τρόπος γραφής του είναι πρωτότυπος και μοναδικός, εμπνευσμένος από τον θείο έρωτα.
Ο Τζελαλεντίν Μπαλκί είχε λάβει άριστη ισλαμική παιδεία από τον πατέρα του που ήταν σπουδαίος ιεροδιδάσκαλος και είχε τον τίτλο Σουλτάν-αλ-0υλεμά. Χάρη στις γνώσεις του αυτές περιλαμβάνει πολλά εδάφια του Κορανίου, αλλά και χαντίς, στους στίχους του. Γνώριζε επίσης και την ελληνική φιλοσοφία στην οποία αναφέρεται στα έργα του. Λόγω της άριστης παιδείας και φιλομάθειάς του χρησιμοποιεί κάποιες ελληνικές λέξεις στα ποιήματά του.