Σήμερα "το γλυκό και ζεστό φως της Ιωνίας", όπως θα έγραφε ο Φελίξ Σαρτιώ "δεν φωτίζει πια παρά ερημωμένες εκτάσεις". Και μπορεί η νέα Τουρκία να βαδίζει πια το δρόμο της ανάπτυξης χωρίς τους αρχαίους κατοίκους της (παρά μόνον όσους από αυτούς εξισλαμίστηκαν και εκτουρκίσθηκαν), για όσους ωστόσο αποτιμούν την ιστορία του κόσμου και του ανθρώπου με θεμέλιο τον πολιτισμό και τη δικαιοσύνη, η εξαφάνιση ενός αρχαίου λαού από τις πατρογονικές του εστίες, θα απαξιώνει ηθικά κάθε επίτευγμα όσων κατέλαβαν βίαια αυτές τις εστίες. Το γεγονός ότι πριν από έναν αιώνα, δεν έγινε ανεκτή ούτε καν μια υπό τουρκική κατοχή μακρά και υπομονετική προσπάθεια αναγέννησης, αλλά εξοντώθηκε ή ξεριζώθηκε αυτός ο λαός, με μια από τις πιο αδίστακτες γενοκτονίες του 20ού αιώνα, θα παραμένει βαρύ γενέθλιο στίγμα της σύγχρονης τουρκικής δημοκρατίας. Η παγκόσμια αλλά ειδικά η από το τουρκικό κράτος αναγνώριση αυτής της γενοκτονίας, αποτελεί την ελάχιστη οφειλή προς όσους έχασαν τη ζωή, τα αγαθά και την πατρίδα τους επειδή θέλησαν να μείνουν πιστοί στους νεκρούς προγόνους τους και στην ατομική και εθνική τους αξιοπρέπεια. Στους προγόνους αυτούς είναι αφιερωμένο και τούτο το βιβλίο. Για να μην επιβληθεί ποτέ ή έστω για να μη δικαιωθεί ποτέ η βία της ισχύος επί της ελευθερίας, η βία του χρόνου επί του ανθρώπου, η βία του θανάτου επί της ζωής.
