Η επαφή των Πομάκων με τα αντίπαλα οράματα τριών εθνικισμών καθιστά σαφείς τις ιστορικές συγκυρίες που επηρεάζουν την εξέλιξη των συλλογικών ταυτοτήτων του πομακικού πληθυσμού καθώς και την κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα της ομάδας. Με τη διερεύνηση των τριών κύριων παραμέτρων του εθνικισμού, δηλαδή του πολιτικού και στρατιωτικού ανταγωνισμού, των θεσμικών πρακτικών και των εθνικών αφηγήσεων, πιστεύεται, επίσης, ότι προβάλλονται γενικότερα ενδιαφέρουσες εκφάνσεις των εθνοτικών εθνικισμών της Νότιας Βαλκανικής.
Η επαφή των Πομάκων με τα αντίπαλα οράματα τριών εθνικισμών καθιστά σαφείς τις ιστορικές συγκυρίες που επηρεάζουν την εξέλιξη των συλλογικών ταυτοτήτων του πομακικού πληθυσμού καθώς και την κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα της ομάδας. Με τη διερεύνηση των τριών κύριων παραμέτρων του εθνικισμού, δηλαδή του πολιτικού και στρατιωτικού ανταγωνισμού, των θεσμικών πρακτικών και των εθνικών αφηγήσεων, πιστεύεται, επίσης, ότι προβάλλονται γενικότερα ενδιαφέρουσες εκφάνσεις των εθνοτικών εθνικισμών της Νότιας Βαλκανικής. Η διαχρονία των Πομάκων, τέλος, παρά τις ιδιαιτερότητές της, συνιστά αναπόσπαστο τμήμα της νεότερης πορείας των μουσουλμανικών κοινοτήτων της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, οι οποίες συνδέονται με ένα κοινό χαρακτηριστικό: η ένταξή τους κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα στις εθνικές χριστιανικές πλειοψηφίες έγινε με όρους θρησκευτικής και πολιτισμικής ετερότητας. Η ετερότητα αυτή επιβάλλει να χτίζονται συνεχώς γέφυρες επικοινωνίας, κατανόησης και συνεργασίας και από τις δύο πλευρές. Η ιστορική διερεύνηση είναι προϋπόθεση για την κατανόηση αυτής της ετερότητας και σε αυτό φιλοδοξεί να συμβάλει και η παρούσα μελέτη.
Ο Παναγιώτης Γ. Παπαδημητρίου εργάζεται ως καθηγητής Φιλολογίας στη Μέση Εκπαίδευση. Είναι πτυχιούχος της Κλασικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου του Πανεπιστημιακού Κολεγίου του Λονδίνου (University College London) και διδάκτορας της Φιλοσοφίας του Τμήματος Φιλολογίας του Α.Π.Θ. Εργάστηκε ως επισκέπτης ερευνητής στο Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας και ως υπότροφος του Προγράμματος Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Πρίνστον (Princeton) των Η.Π.Α. Συμμετείχε στο Διαπολιτισμικό Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων του Υπουργείου Παιδείας. Το 2003- 2004 συμμετείχε στο ερευνητικό πρόγραμμα του Τμήματος Μεσαιωνικής Φιλολογίας του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών του Α.Π.Θ. Ασχολείται ερευνητικά με θέματα της ιστορίας και της εθνοτικής ταυτότητας των Πομάκων. Άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε επιστημονικά περιοδικά. Είναι συγγραφέας των βιβλίων: α) "Οι Πομάκοι της Ροδόπης. Από τις εθνοτικές σχέσεις στους βαλκανικούς εθνικισμούς (1870-1990)", εκδ. Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2003 β) "Τα Πομάκικα. Συγχρονική περιγραφή μιας νότιας τοπικής ποικιλίας της Αναλυτικής Σλαβικής από τη Μύκη Ξάνθης", εκδ. Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2008.
