Πραγματεία περί της καταγωγής της γλώσσας

Στην πραγματεία αυτή ο γερμανός φιλόσοφος Γιόχαν Γκόντφρηντ Χέρντερ (1744-1803) πραγματεύεται την καταγωγή της γλώσσας και υποστηρίζει τη θέση ότι η γλώσσα είναι ανθρώπινη δημιουργία, απορρίπτοντας ταυτόχρονα τη θεϊκή και ζωική καταγωγή της. Επιπλέον εδώ ο Χέρντερ, ξεφεύγοντας από τα στενά όρια μιας συγκριτικής γλωσσολογίας, προσφέρει κάποιες βασικές ιδέες της φιλοσοφικής ανθρωπολογίας του, τις οποίες αυτός θα αναπτύξει αργότερα στα μεγάλα του φιλοσοφικά έργα. Όπως έγραψε ο Isaiah Berlin: "Η ανθρωπολογία, και όχι η μεταφυσική ή η λογική, αριστοτελική, λαϊμπτσιανή ή καντιανή, είναι για τον Χέρντερ το κλειδί για την κατανόηση των ανθρώπινων όντων και του κόσμου τους. Η ιστορία της γλώσσας αποκαλύπτει μ' ενάργεια και συνεχώς φαινόμενα όπως η κοινωνική ανέλιξη- οι κύκλοι της νηπιακότητας, της νεότητας, της ωριμότητας, του γήρατος -που είναι κοινά σε άτομα και έθνη".