Σταθμίζοντας την ελευθερία του λόγου

H μελέτη αυτή προσεγγίζει την ελευθερία του λόγου μέσα από την εξέταση της σύγκρουσης και αλληλοοριοθέτησής της με άλλα συνταγματικά δικαιώματα, όπως η ιδιωτικότητα, η προσωπικότητα, η τιμή και η υπόληψη. Το προστατευτικό πεδίο της ελευθερίας του λόγου διαμορφώνεται μέσα από αυτές τις διαρκείς αναμετρήσεις. Ο δικαστής όταν βρίσκεται ενώπιον της σύγκρουσης δικαιωμάτων χρησιμοποιεί δικαστικές τεχνικές όπως η συγκεκριμένη και η αφηρημένη στάθμιση και η αναλογικότητα. Αφετηρία της μελέτης αποτελούν αμερικάνικες δικαστικές αποφάσεις για την ελευθερία του λόγου. Μέσα από την ανάγνωσή τους αναδύονται οι τεχνικές που χρησιμοποιεί ο δικαστής και η θεωρητική του αντίληψη για το δικαίωμα. Η αφηρημένη και συγκεκριμένη στάθμιση και η αναλαγικότητα αναλύονται συστηματικά, εντοπίζονται τα βασικά τους χαρακτηριστικά, καθώς και οι διαφορές και οι ομοιότητες τους, και ο τρόπος με τον οποίο επιδρούν στο δικαίωμα, μέσω της διάπλασης εννοιών όπως το «δημόσιο πρόσωπο», το «θέμα δημοσίου ενδιαφέροντος», ο «συμβολικός λόγος» κ.ά. Μία αντίστοιχη ανάγνωση ελληνικών δικαστικών αποφάσεων φωτίζει πτυχές της αντιμετώπισης της ελευθερίας του λόγου από τον Έλληνα δικαστή. Από τη μελέτη των δικαστικών αντιπαραθέσεων Λιάνας Κανέλλη - Μαργαρίτας Παπανδρέου αλλά και Σ. Κόκκαλη - «Καθημερινής», όπου η ελευθερία του λόγου συγκρούεται με την ιδιωτικότητα και την προστασία της προσωπικότητας, αναδύεται η χρήση δικαστικών τεχνικών αλλά και εννοιών από τον Έλληνα δικαστή, όπως το «δημόσιο πρόσωπο», ο «δημόσιος διάλογος», ο «σκοπός εξύβρισης» και το αναγκαίο μέτρο στον τρόπο έκφρασης», και τίθενται συνταγματικά ερωτήματα.