Η Ελλάδα στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο: "Όχι"

Γιορτάζουμε την 28η χωρίς να συνειδητοποιούμε όλοι και πλήρως τη σημασία της ημέρας, υποβιβάζοντάς την κάποτε σε μια τυπική εκδήλωση, σε μια παρέλαση, σ' έναν πανηγυρικό. Το "Όχι", ο ελληνοϊταλικός πόλεμος ή το αλβανικό έπος, όπως και αν το ονομάσουμε, αποτελεί ιστορικό ορόσημο που υπερβαίνει (συμβαίνει αυτό κάποτε στην Ιστορία, αλλά όχι πάντα) τα στενά ελληνικά σύνορα. Καθώς εμπλέκεται και αποτελεί συστατικό στοιχείο του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου μπορεί να αποτιμηθεί στην ολότητά του, μόνον εξεταζόμενο ως τμήμα αυτής της παγκόσμιας σύρραξης. Και σ' αυτό το πλαίσιο καταλαμβάνει εξέχουσα θέση. Αρκεί μόνον κάποιος να υπενθυμίσει ότι το φθινόπωρο του '40 μόνο δύο χώρες βρίσκονται σε αναμέτρηση με τις δυνάμεις του Άξονα. Η Μεγάλη Βρετανία και η Ελλάδα. Η Κεντρική Ευρώπη είχε υποκύψει, Γαλλία και Ολλανδία είχαν συνθηκολογήσει. Η Σοβιετική Ένωση προετοιμαζόταν για τη ναζιστική επίθεση, παρά το σύμφωνο Μολότοφ-Ρίμπεντροπ, και οι Ηνωμένες Πολιτείες κοίταζαν από μακριά. [...] Ως συμβολή στην κατανόηση της μεγάλης αυτής μέρας παραδίδουμε στους αναγνώστες τον τόμο αυτόν. Επιλεγμένα κείμενα από το "Ε-Ιστορικά", το οποίο η "Ελευθεροτυπία" εξέδιδε μεταξύ 1999-2005, αποτελούν τη δική μας συμβολή στον εορτασμό της επετείου.