Πόσο αργεί να ξημερώσει...

Επιλέγοντας γι' αυτήν τη συλλογή 15 διηγήματα του Τσέχοφ, ο Μήτσος Αλεξανδρόπουλος θέλησε να ξεφύγει από τον κανόνα -τον λίγο πολύ καθορισμένο κύκλο των αριστουργημάτων του. Θέλησε να αναδείξει, "πώς κυματίζει το ύφος στο αφηγηματικό έργο του Τσέχοφ", πώς δεν "κοκαλώνει" στις πρώτες επιτυχίες του, πώς σχηματίζονται οι νεωτερισμοί της γραφής του -"απουσία συγγραφέα, έλλειψη επίσης τέλους στις ιστορίες του, εξωτερικών αποτιμήσεων και διδακτισμού, οξυδέρκεια, συντομία και ευστοχία στην παρατήρηση χωρίς ίχνη συναισθηματισμών" -που άσκησαν τόσο ισχυρή επίδραση στη νεότερη πεζογραφία. Υπάρχει στις επιλογές του ακόμα ένα κριτήριο: "μαζί με το μεράκι για τη δουλειά του, τη χάρη της", υπάρχει στον Τσέχοφ η ασίγαστη συναίσθηση πως "δεν είναι ζαχαροπλάστης ο λογοτέχνης, δεν είναι για τον καλλωπισμό και τη διασκέδαση του κοινού, έχει τις δικές του υποχρεώσεις που απορρέουν από το συμβόλαιο με το χρέος του και τη συνείδησή του...". Ίσως γι' αυτό ο αναγνώστης πιθανόν θα προσλάβει μερικά διηγήματα αυτής της συλλογής ως αποτύπωμα και της δικής του, σύγχρονης πραγματικότητας. Θα νιώσει τα μάτια του Τσέχοφ "πίσω από τα γυαλάκια του" να τον κοιτάνε με "έκφραση αναμφισβήτητα φιλική, όσο και συγκρατημένη, εξεταστική, μα δίχως άλλο καλοπροαίρετη, συμπονετική". Μεταφρασμένα από τον Μήτσο Αλεξανδρόπουλο, τα περισσότερα δημοσιεύονται για πρώτη φορά, με εισαγωγή που πρόλαβε ο συγγραφέας να γράψει πριν φύγει από τη ζωή.