Ραφαήλ

Ο Paolo Giovio στο έργο του "Η ζωή του Pαφαήλ του Oυρμπίνο" (1527) εκφράζει τον βαθύ θαυμασμό του για τον καλλιτέχνη, εγκωμιάζοντας τη "θαυμαστή πραότητα αλλά και σπιρτάδα του αρμονικού του πνεύματος". Αναφέρεται, επίσης, στην κομψότητα και τη χάρη των έργων του, ότι δηλαδή ξέρει να μετριάζει και να απαλύνει, ως καλλιτέχνης, "την τραχύτητα των πολύ ζωντανών χρωμάτων", συμφιλιώνοντας το "σχέδιο" με τα "φωτεινά και ανθεκτικά χρώματα της ελαιογραφίας", σημειώνει προλογικά ο Antonio Manuel Gonzalez Rodriguz. Προχωρώντας σε σύντομη διαχρονική εξέταση του Ραφαήλ, παραθέτει συνθετικά γνώμες και κρίσεις που διατυπώθηκαν για το έργο του στο παρελθόν. Με αφετηρία συγχρόνους του, όπως ο Βαζάρι, περνάει σε μεταγενέστερους, όπως ο Γκαίτε ή ο ζωγράφος Ενγκρ, που τον αναγνώριζε ως μόνο δάσκαλό του και συνιστά τον συνδετικό κρίκο του Ραφαήλ με τις νεωτερικές αναζητήσεις στην τέχνη προς τα τέλη του 19ου αιώνα.