Τα εναντίον εαυτού

Πολλές εκφράσεις και δραστηριότητες του ανθρώπου τείνουν σήμερα να ακυρώσουν τις έννοιες του μέτρου και των ορίων, βάζοντας τα άτομα σε πορείες που στρέφονται κατά των άλλων, όσο και κατά εαυτού. Η κοινωνική, η πολιτική και η οικογενειακή ζωή διαμορφώνονται με μορφές και διαστάσεις που δεν λαμβάνουν υπ' όψιν την ανθρώπινη αντοχή και πολλά είναι τα στοιχεία που μαρτυρούν καταστροφικές ψυχικές δονήσεις, συγκλονιστικές για την ανθρώπινη ύπαρξη. Βλέπομε συμπεριφορές που πηγάζουν από μίσος που φωλιάζει μέσα μας εναντίον του εαυτού μας και οι επιλογές μας συχνά δείχνουν διαδρομές ασυνείδητες εναντίον εαυτού. Τα κείμενα αυτού του βιβλίου επικεντρώνονται στα "εναντίον εαυτού". Το βλέμμα του κλινικού αφορά βέβαια ατομικές περιπτώσεις· το ατομικό όμως γίνεται συλλογικό, όταν αναγνωρίζομε τον εαυτό μας στις προσωπικές ιστορίες των άλλων, όταν μας απασχολούν η βία, οι αποκλεισμοί, οι κοινωνικές αδικίες, οι μαζικές καταστροφές. Το πρόβλημα όμως είναι ότι πολύ συχνά εκφορτίζομε τις εντάσεις που ζούμε έξω από τον ψυχικό μας χώρο, αποδίδοντας τις δυσκολίες και τα προβλήματα σε παράγοντες κοινωνικούς και οικονομικούς. Αυτή η οπτική χρόνια τώρα, ιδιαίτερα στην χώρα μας, σφραγίζει την πολιτική και την συλλογική ζωή και καθορίζει τις σχέσεις μας με τους άλλους. Πολύ λιγότερο μας απασχολεί η σχέσις με τον εαυτό μας, η φροντίδα, η φιλότης ή η έχθρα, που άλλοτε συνειδητά και άλλοτε ασυνείδητα διαρθρώνουν την πορεία του καθενός και δομούν ό,τι συνηθίζαμε να ονομάζαμε το "πεπρωμένο" μας, ταυτοχρόνως προσδιορίζοντας και την πολιτικοκοινωνική πραγματικότητα γύρω μας.