Το ανατολικόν ζήτημα 1800-1923

Το "Ανατολικό ζήτημα" κυριάρχησε στην Ευρώπη τον 19ο και τον 20ο αιώνα, δεδομένου ότι αφορούσε στη διαμόρφωση των νέων ευρωπαϊκών κρατών μετά την κατάρρευση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Παρότι για το θέμα αυτό έχουν γραφεί εκατοντάδες βιβλίων, το παρόν βιβλίο, γραμμένο το 1948 από έναν από τους κορυφαίους Έλληνες ιστορικούς παραμένει αξεπέραστο. Το γλαφυρό του ύφος καθιστά την αφήγηση συναρπαστική και υπερκαλύπτει το πρόβλημα της γλώσσας του συγγραφέα που είναι η καθαρεύουσα. Ο Μιχαήλ Λάσκαρις ανήκε στην ολιγάριθμη εκείνη πλειάδα των Ελλήνων ιστορικών του πρώτου μισού του 20ού αιώνα, που κατάφερε να σπάσει τα ελλαδικά όρια, κερδίζοντας διεθνές κύρος και πανευρωπαϊκή αναγνώριση. Δεν είναι τυχαίο που θεωρείται ακόμα και σήμερα ο σημαντικότερος και σε πολλά αξεπέραστος Έλληνας βαλκανολόγος. Στα επιστημονικά και ερευνητικά του ενδιαφέροντα συνδυαζόταν η ελληνική, η βαλκανική και η ευρωπαϊκή ιστορία. Με πρωτοτυπία και επιστημονική εμβρίθεια, ο συγγραφέας αναλύει και παρουσιάζει ένα πολυεπίπεδο διπλωματικό πρόβλημα με τρόπο που δεν έχει ξεπερασθεί μέχρι σήμερα παρά τις δεκάδες ειδικές μελέτες και μονογραφίες που δημοσιεύτηκαν στην Ελλάδα για επιμέρους πτυχές του προβλήματος αυτού. Δεν είναι τυχαίο ότι το βιβλίο αυτό χρησιμοποιείται και σήμερα ως διδακτικό εγχειρίδιο στα ελληνικά πανεπιστήμια.