Το μοντάζ

Ο κινηματογράφος διανύει ήδη τον δεύτερο αιώνα της προσφοράς του στην ανθρωπότητα. Όταν βρισκόταν ακόμα στα πρώτα του βήματα, τότε που κανένας δεν τον λογάριαζε σαν τέχνη, ο Μελιές, έκπληκτος, είδε να μεταμορφώνεται μια παρισινή άμαξα σε νεκροφόρα. Ένα σκάλωμα της μηχανής λήψης τού γέννησε την ιδέα των κινηματογραφικών τρικ. Αυτό ήταν και η αρχή του μοντάζ, έννοια άγνωστη, τότε. Η φιλμική δράση δεν ταυτίζεται με τον φυσικό χρόνο. Δύο δεκαετίες αργότερα θα έρθει η δαιμόνια παρέα των Κουλέσοφ, Αϊζενστάιν, Βερτόφ, να ανακαλύψει ξανά τον κινηματογράφο· ως τέχνη αυτή τη φορά. Ως τέχνη βασισμένη στην ικανή και αναγκαία γι' αυτούς συνθήκη να τον εγγράψει στο χώρο της Τέχνης, το μοντάζ. Ο Αϊζενστάιν θα πει: "Ο κινηματογράφος είναι η τέχνη του μοντάζ". Το μοντάζ δεν είναι πια συρραφή και απλό όργανο της αφηγηματικής εξέλιξης· είναι ο κυρίαρχος συντελεστής παραγωγής νοημάτων. Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, φιλμική πρακτική και θεωρία έχει να επιδείξει τεράστια επιτεύγματα και το συνακόλουθο του κινηματογράφου οπτικοακουστικό πεδίο έχει σήμερα μετατραπεί σε πανίσχυρη θρησκεία. Αν μετά ταύτα, παρελθόντα, παρόντα και μέλλοντα, μας ζητούσαν να ορίσουμε ξανά την Τέχνη του Κινηματογράφου, δεν θα είχαμε να πούμε τίποτα περισσότερο από αυτό που είπε τότε ο πατερούλης Σεργέι: "Ο κινηματογράφος είναι η τέχνη του μοντάζ". (Εισαγωγικό σημείωμα)