Χίος, φυσικό περιβάλλον και κατοίκηση

[...] Στις ενότητες αυτού του βιβλίου παρουσιάζεται αναλυτικά το σύνολο του αρχαιολογικού υλικού και με βάση αυτό γίνεται μια προσπάθεια να σκιαγραφηθούν οι βασικοί άξονες που χαρακτηρίζουν την κατοίκηση στο νησί κατά την αρχαιότητα. Η συγκεκριμένη εργασία θέτει λοιπόν τις βάσεις για μια μελλοντική αρχαιολογική έρευνα πεδίου που θα είχε ως έναν από τους στόχους της να δώσει απαντήσεις σε προβλήματα και ερωτήματα ακόμα και να διασαφηνίσει και να ανασκευάσει υποθέσεις και συμπεράσματα που διατυπώνονται στις παρακάτω σελίδες. Η μελέτη κινείται γύρω από δύο κύριους άξονες, κάτι που είναι φανερό στον τίτλο της. Ο ένας αφορά στο φυσικό περιβάλλον, το πλαίσιο δηλαδή μέσα στο οποίο οι άνθρωποι του παρελθόντος έδρασαν, και το δεύτερο εξετάζει την κατοίκηση στο νησί. Η προσπάθεια να προσεγγίσουμε τα κύρια χαρακτηριστικά του φυσικού περιβάλλοντος της αρχαίας Χίου στηρίχθηκε εκ των πραγμάτων στα δεδομένα που διαθέτουμε από τα μεσαιωνικά και νεότερα χρόνια, εφόσον έρευνες για το παλαιοπεριβάλλον του νησιού δεν έχουν γίνει. Σ' αυτό το μέρος του βιβλίου παρουσιάζονται οι ζωτικοί τομείς της οικονομίας, όπως είναι η γεωργία και η κτηνοτροφία. Ο δεύτερος άξονας αφορά στο κυρίως αντικείμενο της έρευνας. Προτάσσεται ένα σύντομο κεφάλαιο σχετικό με τις αρχαιολογικές έρευνες που έχουν γίνει στο νησί και ακολουθεί το μεγαλύτερο σε έκταση μέρος στο οποίο εξετάζεται η ανθρώπινη κατοίκηση στη Χίο κατά την αρχαιότητα. Έκρινα μάλιστα απαραίτητο να συμπεριληφθούν στη μελέτη τα δεδομένα από τα δύο νησιωτικά συμπλέγματα που βρίσκονται βορειοανατολικά και βορειοδυτικά της Χίου, τις Οινούσσες και τα Ψαρά, των οποίων η τύχη ήταν ανέκαθεν συνυφασμένη με τις εξελίξεις που συνέβαιναν στη Χίο. [...] (από την εισαγωγή του συγγραφέα)