The Old Curiosity Shop

Η Κωστούλα Μητροπούλου (1933-2004) γεννήθηκε στον Πειραιά, κόρη του δικηγόρου, πολιτικού και ιστορικού συγγραφέα Γιάννη Μητρόπουλου και της Σοφίας Λούμου, η οποία της κληροδότησε την αγάπη της για τη μουσική (είχε σπουδάσει πιάνο). Μέσω του πατέρα της, η Κωστούλα αγάπησε από νεαρή ηλικία τη λογοτεχνία και το θέατρο. Αδελφή της κεραμίστριας και ζωγράφου Κάτιας Μητροπούλου, μετά το Γυμνάσιο γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, διέκοψε όμως τις σπουδές της στο τρίτο έτος. Την πρώτη εμφάνισή της στο χώρο της λογοτεχνίας έκανε το 1955, με δημοσιεύσεις πεζογραφημάτων στην εφημερίδα "Η Βραδυνή". Τρία χρόνια αργότερα εμφανίστηκε στην πειραϊκή έκδοση "Το περιοδικό μας" και εξέδωσε το μυθιστόρημα "Η χώρα με τους ήλιους". Το 1963 έγραψε τους στίχους των τραγουδιών του δίσκου "Ο Δρόμος" του Μάνου Λοΐζου. Μετά την κήρυξη της δικτατορίας του Παπαδόπουλου αυτοεξορίστηκε στο Παρίσι, προσωπικοί λόγοι ωστόσο την ανάγκασαν να επιστρέψει στην Αθήνα, όπου συνελήφθη λόγω της πολιτικής της ένταξης στην Αριστερά. Εξέδωσε, όσο ζούσε, 46 βιβλία εν όλω: 21 μυθιστορήματα, 12 συλλογές με διηγήματα, τρεις νουβέλες, ένα χρονικό, οκτώ θεατρικά έργα και μια επιλογή από άρθρα της δημοσιευμένα στην εφημερίδα "Έθνος", όπου συνεργαζόταν δώδεκα χρόνια με δική της στήλη. Της απονεμήθηκε το Βραβείο Πεζογραφίας των Δώδεκα το 1963 για το "Πρόσωπα και φιγούρες", το Βραβείο Καλύτερου Έργου και Παράστασης το 1977 για το "Τέσσερις ερημιές", το Α΄ Κρατικό Βραβείο Διηγήματος το 1984 για τη "Μεγέθυνση" και το Βραβείο European Script Fund το 1989 για το σενάριό της "Το παλαιοπωλείο στην Τσιμισκή". Η ευαισθησία της την έφερε κοντά στα νέα ρεύματα της λογοτεχνίας στην Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική, ως πεζογράφο και θεατρική συγγραφέα, και ειδικότερα κοντά στο γαλλικό "Νέο Μυθιστόρημα" ή "Αντι-μυθιστόρημα". Έργα της μεταφράστηκαν σε ξένες γλώσσες: "Το χρονικό των τριών ημερών" (Γερμανία, Ιταλία, Ολλανδία), "Περιθωριακή ζωή" (Γερμανία, Ολλανδία), "Μουσική για μια αναχώρηση" (Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία), "Νταλίκα" (Γαλλία, Ιταλία, Βέλγιο), "Έξι ρόλοι για σολίστες" (Γαλλία, Ιταλία, Βενεζουέλα), "Ο τελεταίος μου ρόλος", "Η πρόβα", "Το τέλος" (Λατινική Αμερική, Ν. Υόρκη), "Η τελευταία παράσταση" (Αυστραλία), "Το μυθιστόρημα της νύχτας", "Όσκαρ", "Τεμαχισμένη επιθυμία" (Κολωνία), "Με τον νόμο", "Τεμαχισμένη επιθυμία, ένας ρόλος για κλόουν" (Μόναχο), "Το ρίσκο" (Γαλλία, Ελβετία), "Η φωτογραφία του σταθμού είσαι εσύ" (Ιταλία), "Να φτύνεις αίμα, να λες έφαγα βύσσινο" (Ιταλία). Γνωστοί συνθέτες όπως οι: Μάνος Λοΐζος, Λουκιανός Κηλαηδόνης, Νίκος Δανίκας, Χρήστος Νικολόπουλος κ.ά. έχουν μελοποιήσει στίχους της. Το 1969 συνυπέγραψε τη δήλωση διαμαρτυρίας για τη λογοκρισία, μαζί με άλλους δεκαεπτά λογοτέχνες. Ένα χρόνο αργότερα, μετά την άρση της προληπτικής λογοκρισίας έλυσε τη συγγραφική σιωπή της (που τήρησε από το 1967) και δημοσίευσε το μυθιστόρημα "Αντίστροφη μέτρηση". Το έργο της διδάσκεται στα ελληνικά Πανεπιστήμια, στην Ευρώπη, Αμερική, Αυστραλία, Μεξικό και Σικελία. Κυκλοφορούν μελέτες για τα βιβλία της και το θέατρό της. Πέθανε σε ηλικία 71 ετών στις 31 Γενάρη του 2004. Διετέλεσε μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων και της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Κωστούλας Μητροπούλου βλ. Μανώλης Γιαλουράκης, "Μητροπούλου Κωστούλα", στη "Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", τ. 10, Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ., Ρίτσα Φράγκου-Κικίλια, "Κωστούλα Μητροπούλου", στο "Η μεταπολεμική πεζογραφία· από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ‘67", τ. Ε΄, Αθήνα, Σοκόλης, 1988, χ.σ., "Μητροπούλου Κωστούλα", στο "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", τ. 6, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1987 και Αλέξης Ζήρας, "Μητροπούλου Κωστούλα", στο "Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", Αθήνα, Πατάκης, 2007.

(Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, ΕΚΕΒΙ)