Απομνημονεύματα περί της φιλικής εταιρείας. Διήγησις συμβάντων της ελληνικής φυλής

Εμμανουήλ Ξάνθος (1772-1852). Γεννήθηκε στην Πάτμο. Στην Τεργέστη εργάστηκε ως εμπορικός υπάλληλος. Το 1810 εγκαταστάθηκε στην Οδησσό και εργάζεται ως γραμματικός. Το 1812 με τρεις εμπόρους από τα Γιάννενα, δημιουργούν δική τους εμπορική εταιρεία. Υπήρξε ελευθεροτέκτονας. Μαζί με τον Αθανάσιο Τσακάλωφ και Νικόλαο Σκουφά, ιδρύει τη Φιλική Εταιρεία το 1814. Αναλαμβάνει καθήκοντα ταμία και γραμματέα. Συναντά την άρνηση του Καποδίστρια να αναλάβει την αρχηγία της Φιλικής Εταιρείας και προτείνει στον Αλέξανδρο Υψηλάντη. Το 1839 διορίζεται σε διοικητική θέση στην Ύδρα και αργότερα στο Ελεγκτικό Συνέδριο, από όπου απολύεται. Έκτοτε ζει σε πλήρη ανέχεια, μέχρι τον θάνατό του στην Αθήνα το 1852. Τα Απομνημονεύματά του δημοσιεύτηκαν το 1845. Αποτελούν πολύτιμη πηγή πληροφοριών για την Φιλική Εταιρεία.