Αρχιτεκτονικές αντιστίξεις από τον Ζάχο στο σήμερα

[...] Το αστικό τοπίο συνεχώς μεταβάλλεται. Το αλλάζουν οι ανθρώπινες ομάδες κάθε εποχής, το αναπλάθουν, το χαίρονται ή το απαξιώνουν. Την ίδια στιγμή δυσκολεύονται να συνειδητοποιήσουν την πραγματικότητα που οι ίδιες διαμορφώνουν και τα προβλήματα που προξενούν. Την κάθε επίλυσή τους διαδέχονται νέα προβλήματα· μια διαρκής γκρίνια για την πολιτισμική συνέχεια -και συνέπεια- του τόπου είναι η σταθερή επωδός των παλαιότερων. Ο φωτογράφος, όμως, παγώνει το χρόνο και αφήνει υλικό που επιτρέπει ερμηνείες αποστασιοποιημένες και ψύχραιμες. Όταν δεν φωτογραφίζει μόνο τα έργα των ανθρώπων, αλλά βάζει κι αυτούς μέσα στο πλάνο, κάνει κατανοητό τον τόπο και το χρόνο, την πολιτισμική συγκυρία, την κοινωνική συνεργεία. Αυτό έκανε ο Ζάχος· γι' αυτό και αποζημιώνει τον συνομιλητή του· δεν επιζητεί την ανθρώπινη παρουσία απλώς για να δώσει την κλίμακα του αρχιτεκτονικού έργου· έχει βαθύτερους λόγους, που πηγάζουν από την αναζήτηση του πλήρους φάσματος του λαϊκού πολιτισμού. Και πρωτίστως της αρχιτεκτονικής, η οποία, όπως πίστευε, παρόλο που επηρεάζεται από τις συνθήκες του βίου, τα ήθη, τα έθιμα, ή τη θρησκεία, "παραμένει οιονεί αμετάβλητος με όλα τα κύρια χαρακτηριστικά της". Οι αντιστίξεις των εικόνων της έκθεσης άραγε τον δικαιώνουν; ή μεταβλήθηκαν ανεπιστρεπτί όλα τα κύρια χαρακτηριστικά, τόσο της αρχιτεκτονικής, όσο και της γενικότερης διαμόρφωσης του περιβάλλοντος της "παγκοσμιοποιημένης" κοινωνίας; Γιάννης Κίζης