Η Ιγκουάνα
Σ' ένα νησί της Μεσογείου, την Οκάνια, φτάνει ένας νέος ευγενής Μιλανέζος, ο κόντης Αλεάρντο. Τον χαρακτηρίζει η αθωότητα και ο σεβασμός για τη γη. Η αθωότητα του όμως διακρίνεται από μια θεοδικία: το Σύμπαν είναι μια κατασκευή ενιαία και τέλεια, το κακό δεν υπάρχει, δεν υπάρχει σκιά στον κόσμο.
Παράλληλα μ' αυτή τη θεωρία η Ορτέζε αντιπαραθέτει τη θεωρία ενός προσώπου σύνθετου, του Ιλάριο, που βεβαιώνει πως όσο μεγαλώνει το καλό, άλλο τόσο μεγαλώνει και το κακό...