Η πρώτη σταδιοδρομία του ελληνικού προλεταριάτου

Ο Αβραάμ Μπεναρόγια (Βιδίνιο Βουλγαρίας, 1887- Τελ Αβίβ, 1979) υπήρξε συνδικαλιστής και ένας από τους πρώτους εκπροσώπους του σοσιαλιστικού κινήματος στον ελλαδικό χώρο. Ισπανοεβραϊκής καταγωγής, γεννήθηκε στο Βιδίνιο της Βουλγαρίας όπου άσκησε το επάγγελμα του δασκάλου και παράλληλα του τυπογράφου. Διωκόμενος για την πολιτική του δράση κατέφυγε το 1908 στη Θεσσαλονίκη, όπου πρωταγωνίστησε στην ίδρυση της περίφημης "Φεντερασιόν". Αν και αρχικά ο Μπεναρόγια και οι ομοϊδεάτες του είδαν με συμπάθεια το κίνημα των Νεοτούρκων, στη συνέχεια λόγω των περιορισμών που έθεσαν οι τουρκικές αρχές, προκειμένου να περιορίσουν το εργατικό κίνημα, αποστασιοποιήθηκαν από την Επιτροπή Ένωσης και Προόδου και ο ίδιος κατέληξε στη φυλακή. Το 1915 εξελέγη μέλος του ελληνικού κοινοβουλίου και τον Νοέμβριο του 1918 πρωταγωνίστησε στη δημιουργία του Σοσιαλιστικού Εργατικου Κόμματος Ελλάδας (ΣΕΚΕ), στον Πειραιά, που μετονομάστηκε αργότερα σε Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΚΚΕ). Στις εκλογές του Νοεμβρίου 1920 έστρεψε όλη την ισραηλινή κοινότητα, και όχι μόνο, κατά του Ελ. Βενιζέλου και της πολιτικής του για τη συνέχιση του πολέμου στη Μικρά Ασία, συμμαχώντας με την Ηνωμένη Αντιπολίτευση. Το 1922 δικάστηκε ως υπεύθυνος για τα επεισόδια των εργατικών κινητοποιήσεων του Βόλου. Το 1924 διαγράφτηκε από το ΚΚΕ, γιατί θεωρούσε πως δεν είχαν ωριμάσει οι συνθήκες για επαναστατική δράση του εργατικού κινήματος. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής συνελήφθη από τους Γερμανούς και μεταφέρθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Γερμανία, όπου εξοντώθηκε η οικογένειά του. Απελευθερώθηκε από τους συμμάχους το 1945 και επέστρεψε στην Ελλάδα. Αναμίχθηκε και πάλι με την πολιτική συνεργαζόμενος με το σοσιαλιστικό κόμμα των Αλέξανδρου Σβώλου και Ηλία Τσιριμώκου. Το 1953 εγκαταστάθηκε στο νεοσύστατο τότε κράτος του Ισραήλ (Τελ Αβίβ), όπου έζησε για το υπόλοιπο της ζωής του. Πέθανε το 1979 σε ηλικία 92 ετών.