Ο λαβύρινθος της μοναξιάς
Κορυφαίο δοκίμιο του νομπελίστα ποιητή και στοχαστή, η παραδειγματική αυτή μελέτη της μεξικανικής ταυτότητας είναι ταυτόχρονα μια ξενάγηση στον ζοφερό λαβύρινθο της ιστορίας και της ψυχής, εκεί όπου πλανιέται μοναχικά ο σύγχρονος άνθρωπος αναζητώντας την έξοδο προς την κοινωνία και τον έρωτα.
Ο Οκτάβιο Παζ (1914-1998) γεννήθηκε στην πόλη του Μεξικού και σπούδασε στο πανεπιστήμιο της γενέτειράς του. Δημοσίευσε το πρώτο του βιβλίο με ποιήματα στην Ισπανία, το 1937. Στη συνέχεια εκδόθηκαν πολλά ποιητικά έργα του, ανάμεσα στα οποία η περίφημη "Πέτρα του ήλιου" (1957). Ακολούθησε καριέρα διπλωμάτη, μετά το 1945, και στο διάστημα 1962-1968 χρημάτισε πρεσβευτής του Μεξικού στις Ινδίες. Το 1968, ωστόσο, παραιτήθηκε του αξιώματός του διαμαρτυρόμενος για την αιματηρή καταστολή των φοιτητικών διαδηλώσεων στο Tlatelolco του Μεξικού, κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων, και κατέφυγε για ένα διάστημα στη Γαλλία. Στη διάρκεια της δεκαετίας του ΄70 δίδαξε στο Κέιμπριτζ και για μια περίοδο στο Χάρβαρντ. Έγραψε, παράλληλα με την ποίηση, πολλά δοκίμια με αφορμή τα προσφιλή του θέματα, που ήταν η διασταύρωση των διαφόρων τάσεων στη σύγχρονη ποίηση, οι ανατολικές φιλοσοφίες και οι αρχαίοι πολιτισμοί της Αμερικής. Θεωρείται ένας απ' τους πιο σημαντικούς ποιητές και θεωρητικούς της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας. Το 1990 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας. Πέθανε το 1998 από την "επάρατη νόσο", σε ηλικία 84 ετών.